Ốc bươu đen là loại thực phẩm hiện nay được thị trường ưa chuộng. Với kỹ thuật nuôi, cách chăm sóc khá đơn giản, nuôi ốc bươu đen đang là một hướng phát triển kinh tế mới giúp mang lại thu nhập khá cho nhiều hộ nông dân.
Lựa chọn địa điểm ao nuôi
– Vị trí ao nuôi có địa thế cao, quang đãng, tránh bão, lụt.
– Xây dựng ao nuôi ở những nơi có nguồn nước sạch và có khả năng cấp, thoát nước; không bị ảnh hưởng bởi nước thải sinh hoạt, nông nghiệp, công nghiệp và các hoạt động kinh tế khác.
– Ao nuôi không nên quá lớn, diện tích ao phù hợp từ 500 – 1.000 m2.
– Thiết kế ao nuôi hình chữ nhật, bờ ao cao hơn mức nước ít nhất là 0,5 m; đáy ao bằng phẳng, dốc về phía cống thoát nước.
1. Chuẩn bị ao nuôi
– Phát quang bờ ao, san lấp hang hốc, tháo cạn nước.
– Dùng vôi để cải tạo đáy và diệt tạp. Tùy theo pH của ao mà dùng lượng vôi khác nhau.
– Rải vôi đều khắp đáy ao, bờ ao và tiến hành phơi nắng đáy ao 5 – 7 ngày, sau đó cấp nước vào ao đủ mức quy định. Ở những ao chất đáy nhiễm phèn chỉ nên phơi đáy ao vừa ráo.
– Lấy nước vào ao nuôi qua lưới lọc để chắn các sinh vật khác vào hại ốc. Độ sâu mức nước trong ao từ 0,5 – 0,8m.
– Thả bèo xung quanh ao để làm vật bám cho ốc, diện tích thả bèo chiếm 20-30% diện tích ao nuôi; làm khung ngăn bèo không để bèo phán tán ra ao. Thả bèo tấm, các loại rong đuôi chồn,… tạo thức ăn tự nhiện trong ao.
– Chuẩn bị ao xong và kiểm tra chất lượng nước ổn định thì tiến hành thả ốc giống. Các chỉ tiêu môi trường nước như sau:
+ pH: 7,0 – 8,5
+ Oxy hòa tan > 4 mg/lít
+ Độ kiềm: 70 – 120 mg/lít
+ Nhiệt độ nước: 22 – 300C
2. Chọn và thả giống
Chọn giống
– Chọn mua ốc giống ở các cơ sở sản xuất có uy tín.
– Ốc giống có kích cỡ đồng đều, cỡ hạt đậu xanh (từ 0,3 – 0,5 g/con trở lên), khoẻ mạnh, không bị bệnh, không mòn vỏ, màu sắc tươi sáng.
Thả giống
– Thả ốc vào lúc thời tiết mát (chiều tối hoặc sáng sớm). Không nên thả ốc giống lúc trời nắng hoặc mưa.
– Khi thả ốc cần lưu ý thả ốc lên các vật nổi trên mặt nước ao (tấm xốp, lá chuối, vật liệu nổi khác,…) để ốc thích nghi dần với môi trường ao nuôi và sẽ tự bò ra ao. Không được thả trực tiếp ốc xuống ao, ốc sẽ bị chìm xuống đáy ao và bị chết.
– Mật độ giống thả nuôi trong ao là 80 – 100 con/m2.
Thức ăn và cách cho ăn
– Ốc bươu là loại ăn tạp thiên về thực vật như: thực vật thủy sinh, bèo tấm, rau muống, các loại củ quả (mướp, bí xanh, đu đủ,..), bột ngũ cốc (bột cám, bột đậu nành, bột ngô….).
– Lượng thức ăn được tính dựa trên khối lượng ốc trong ao và khả năng ăn của ốc.
Thời gian nuôi |
Khẩu phần thức ăn so với khối lượng ốc trong ao (%) |
Tháng thứ nhất | 5 – 6 |
Tháng 2 – 3 | 3 – 4 |
Tháng thứ 4 trở lên | 2 – 3 |
– Cho ốc ăn 02 lần/ngày vào lúc sáng sớm (6 – 7 giờ sáng) và chiều tối (5 – 6 giờ tối).
Lưu ý:
+ Thức ăn xanh để nguyên cả lá, không băm nhỏ vì ốc có tập tính bám, nó thường bám dưới mặt lá để ăn.
+ Thức ăn tinh: mỗi ngày chỉ cho ăn thức ăn tinh 1 lần. Lượng thức ăn được điều chỉnh theo khả năng ăn của ốc, khoảng 0,5 – 1,0% khối lượng ốc trong ao.
+ Trước khi cho ốc ăn lần sau phải kiểm tra thức ăn lần trước, nếu thấy còn thức ăn cũ thì phải vớt hết rồi mới cho thức ăn mới, đồng thời giảm khẩu phần cho ăn.
+ Thức ăn phải biết rõ nguồn gốc, đảm bảo an toàn, không thu gom thức ăn rau củ quả thu gom ngoài chợ vì dễ có thuốc, hóa chất bảo quản, ốc ăn vào sẽ bị chết.
3. Chăm sóc và quản lý
– Đảm bảo môi trường nước ổn định, sạch và duy trì các yếu tố môi trường thuận lợi cho ốc phát triển (pH: 7,0 – 8,5; hàm lượng Oxy hòa tàn tan > 4 mg/l, độ kiềm khoảng 70 – 12 0 mg/l, nhiệt độ nước: 22 – 300C).
– Trong thời gian 2 tháng nuôi đầu không cần thay nước, trừ khi ốc bị bệnh.
– Sang tháng nuôi thứ 3, định kỳ 2 tuần thay nước 1 lần, mỗi lần thay 30 – 35% lượng nước trong ao.
– Sử dụng các vi sinh để làm sạch môi trường ao nuôi, định kỳ 2 tuần/1 lần. Bổ sung khoáng và vitamin C để tăng cường sức đề kháng cho ốc, hạn chế dịch bệnh cho ốc.
– Thường xuyên theo dõi, quan sát hoạt động ốc trong suốt quá trình nuôi; kiểm tra hệ thống ao bờ nuôi và kiểm soát các địch hại của ốc.
4. Thu hoạch ốc thương phẩm
– Ốc sau khi nuôi từ 3 – 4 tháng đạt trọng lượng 30 con/kg thì có thể tiến hành thu hoạch. Tỷ lệ sống đạt 75 – 80%.
– Phương pháp thu hoạch: Buổi sáng và buổi tối ốc thường nổi lên bám vào lá, rễ bèo để ăn nên việc thu hoạch rất dễ. Có thể thu tỉa bằng cách dùng thuyền đi quanh bờ ao để bắt những con to.
– Nếu muốn thu hoạch toàn bộ ốc còn lại trong ao thì sau khi dùng thuyền thu tỉa, có thể tháo cạn nước ao, bắt ốc bằng tay hoặc dùng cào sắt để gom ốc. Chú ý ốc thường chui sâu dưới đáy ao khi rút cạn nước, vì vậy cần bắt kỹ để tránh bỏ sót ốc trong ao.
Lưu ý:
Nếu lưu giữ ốc qua đông làm ốc bố mẹ sang năm thì cần có biện pháp trú đông cho ốc hiệu quả, nhất giữ ấm và che chắn gió, mưa, cũng như ngăn chặn các động vật như chuột, rắn, chim, cò, ếch nhái,… hại ốc. Trong thời gian trú đông không cần cho ốc ăn, chỉ cần giữ ấm cho ốc.